Sıfır ya da ikinci el arabaların performansları söz konusu olduğunda, yol tutuşlarından da mutlaka bahsedilir. Peki, yol tutuşu nedir? Yol tutuşunu neler etkiler?

Yol Tutuşu Nedir?

Yol tutuşu, isminden de anlaşılabileceği gibi aracın yolu tutmasıdır. Bu da merkezkaç kuvvetine direnen sürtünme kuvvetinden faydalanılmasıyla mümkündür. Yol tutuşu iyi araçlarda hem güvenlik hem de konfor üst düzeydedir.

Yol Tutuşunu Neler Etkiler? Yol Tutuşu Nasıl Arttırılır?

Arabanın Aerodinamik Özelliği

Havanın kuvvetsel etkilerini inceleyen bir bilim dalı olan aerodinamik, otomobillerde hem motorun gücünü arttırmak hem de hava direncinden kaynaklanan kayıpları azaltmak için kullanılır. Araçlar ne kadar hızlanırlarsa hava direncine o kadar maruz kalırlar. Aracın aerodinamik özelliğinin iyi olması da hava direncine karşı koyabilmesi anlamına gelir. Aerodinamik direncin bu açıdan yol tutuşuyla doğrudan ilgisi vardır.

Şasi Burulma Direnci

Arabanın şasisinin (karoserin üzerine oturtulduğu iskelet) virajlardaki merkezkaç kuvvetine gösterdiği dirençtir. Şasi fazla burulursa lastik ve süspansiyon sistemi işlevini tam olarak yerine getiremez ve aracın yol tutuş performansı düşer.

Arabanın Ağırlık Merkezi

Arabanın ağırlık merkezi yere yakın olduğunda altına giren hava miktarı azalacağından yol tutuşu artar. Ağırlık merkezi aşağıda olan bir araba, yukarıda olan bir arabaya göre daha az yana yatar.

Lastikler

Lastiklerin özellikleri ve ölçüleri her araçta farklılık gösterir. Yumuşak hamurlu oto lastikleri, yol tutuşunu güvenli hale getirir. Spor araçlarda ise geniş tabanlı ve dar yanaklı lastikler yol tutuşunu arttırır. Lastik seçimi nasıl yapılır, bu yazımızdan ayrıntılı bir şekilde öğrenebilirsiniz.

Doğru lastik seçiminin yanında lastiklerin balans ayarlarının yapılmış olması da yol tutuşunu arttırır.

Süspansiyon Sistemi

Süspansiyon sistemi, virajdayken lastikleri yola iyice bastırarak yol tutuş performansını arttırır. Yol tutuşunu arttırmak için araçlara spor yay (spor süspansiyon) takılır. Bunlar arazi ve asfalt yollar için farklılık gösterir. Asfalt zemin için aracı yere yaklaştıran, toprak zemin için ise aracı havaya kaldıran spor süspansiyon seçilmelidir.

Sert süspansiyonlar ise aracın ağırlığından etkilenmeyeceğinden lastiklerin işlevlerini arttırır. Ancak aracın konforunda biraz azaltma yaratır.

Elektronik Sürüş Destek (ESP) Sistemleri

Son yıllarda üretilen otomobillerde elektronik sistemler sıklıkla kullanılıyor. Bu sistemler, sensörler aracılığıyla anlık olarak sürüşlerle ilgili bilgi toplar, sürüşü değerlendirir, gerekli durumlarda otomatik olarak devreye girerek fonksiyonları yerine getirir. ESP sistemlerinin gelişmiş olması, otomobil yol tutuş performansının artmasında önemli ölçüde etkilidir.

Tüm bunların yanında kule gergisi takmak da aracın yol tutuş performansını arttırır. Kule gergisi, amortisör kulelerini karşılıklı olarak tek parça halinde bir araya getirmek için kullanılır. Sert girilen virajlarda zamanla amortisör kulelerinde esneme olur. Bu esnemeler de yol tutuşunu düşürür. Kule gergileri, esnemeleri azaltmak için kullanılır.

Yol tutuşu en iyi arabalar, genel olarak yukarıda bahsedilen özelliklere sahiptir.